Het is 21.30 uur: ben jij op dit moment, nu de kinderen naar bed zijn, ook thuis aan het werken? Nog ‘snel’ even je mails aan het doornemen en aan het beantwoorden, of een memo aan het afwerken? Of je planning voor morgen aan het opstellen of misschien zelfs aan het telefoneren met een collega (die in hetzelfde bedje ziek is)?
Privé-tijd wordt steeds vaker werk-tijd
Thuis werken na de werkuren (niet hetzelfde als ’thuiswerken’ tijdens de werkuren): we doen het vaak en zien het volgens onderzoek zelfs als een verlengstuk van onze dagtaak.
Uit een arbeidsmarktstudie van Randstad (dat vorig jaar 1895 bedienden en kaderleden bevroeg) blijkt ook dat werk- en privésfeer in België steeds meer door elkaar lopen.
Volgens het onderzoek werkt de helft van de bedienden en kaderleden tijdens de privé-tijd wel eens thuis. Dat gebeurt zowel tijdens de week, in het weekend als tijdens de vakantie.
Enkele opvallende bevindingen:
- 13% werkt minstens 6 uur per week tijdens de privé-tijd.
- Tijdens de weekends blijft 44 procent aan de slag.
- 20% werkt enkele uren (maximum 3) tijdens de vakantie.
- Mannen werken meer buiten de werkuren dan vrouwen.
- Kaderleden doen het vaker dan bedienden.
Geen wonder dat kenniswerkers in het onderzoek dan ook aangeven dat werk en privéleven steeds meer vervlecht geraakt (ik hoor deze verzuchting ook heel vaak in mijn coachingpraktijk).
‘Vervuilde’ tijd
In mijn boek ‘Het handboek voor de spitsuurvrouw’ heb ik dit ‘thuis werken na de uren’ ‘vervuilde tijd’ genoemd.
Je vrije tijd of privé-tijd is ‘vervuild’ als je ontspanningsactiviteiten onderbroken worden door zaken die je belemmeren om je batterijen op te laden of ten volle van die tijd te genieten.
‘Vervuilde tijd’ zuigt als het ware het plezier, de fun en energie uit je vrije tijd en dan verliest je ontspanningsmoment zijn effect.
Dé vervuilers van je vrije tijd
In mijn boek heb ik The Australia Institute (TAI) geciteerd, de invloedrijkste denktank in Australië die het maatschappelijke debat over ‘vervuilde tijd’ wil openen.
Volgens TAI is de toename van de vervuilde tijd een gevolg van de technologie-gedreven maatschappij. Die kan werknemers als het ware dicteren wat te doen op het werk en erbuiten. Het feit dat mensen nu ook buiten de normale werkuren via e-mail of telefoon gecontacteerd kunnen worden, leidt er ook toe dat vrije tijd vaak door het werk vervuild wordt.
“Mobieltjes en laptops zien er weliswaar hip en flashy uit, maar in de handleiding staat niet dat ze in de werkcontext nare ‘bijwerkingen’ kunnen veroorzaken”, zegt de TAI. “Als je vrije tijd zo vervuild geraakt dat je niet meer komt tot datgene wat je normaal gezien in je vrije tijd zou doen, of dat je er niet meer van kunt genieten, dan is het tijd om actie te ondernemen.”
De TAI moedigt werknemers dan ook aan om aan te dringen op duidelijke grenzen tussen werk en vrije tijd.
Australië mag in afstand veraf zijn, maar als het op ‘vervuilde tijd’ aankomt, zijn we in hetzelfde bedje ziek.
Waarom werken we na de uren thuis?
Wel handig vind je, dat ’thuis werken’. Zo krijg je tenminste het een en ander écht afgewerkt! Ook het Randstad-onderzoek geeft dit als belangrijkste reden op waarom we in onze privé-tijd thuis werken:
- omdat ik dan rustig alles kan doornemen zonder gestoord te worden: 50%
- omdat ik tijd te kort heb: 43%
- omdat ik altijd met alles bij wil zijn: 41%
- omdat ik dit doe uit loyauteit voor het bedrijf: 39%
- omdat ik ertoe verplicht wordt in de job die ik doe: 34%
- omdat het het aansluit bij mijn levensstijl: 28%
- omdat het een soort verslaving is (ik kan niet zonder): 25%
Wat doen we thuis voor het werk?
Randstad onderzocht ook wat kenniswerkers zoal doen als ze in hun privé-tijd aan het werk zijn. Blijkt dat het checken van de mail dé grootste vervuiler van onze vrije tijd is:
- 73% checkt de mail
- 53% leest rapporten of documenten
- 50% zoekt op het internet
- 49% bereidt zaken voor de dag erna voor
- 46% belt met collega’s
- 44% doet kleinere organisatorische zaken
- 33% schrijft rapporten of memo’s
- 25% maakt presentaties
Thuiswerk-trend
Ook de retail-industrie speelt gretig in in op jouw ‘nood’ aan thuis-werken-na-de-uren. De Standaard Magazine deed een test van 10 huiskamerbureaus, “een nieuwe trend” en “ideaal om thuis te werken“, stelde het magazine.
Toch kwam De Standaard Magazine ook even bij mij aankloppen voor advies over deze vorm van thuis werken. Want, is het wel zo slim om na de uren thuis te werken?
“Een bureau in de woonkamer is sowieso een valkuil“, vertelde ik in De Standaard Magazine. “Voor je het weet zit je een uur of veel langer achter de computer en ben je je kostbare vrije tijd aan het ‘vervuilen’ met het werk.”
Wellicht heel herkenbaar, niet?
9 nuttige tips om je vrije tijd niet meer (of minder) te laten vervuilen door het werk
Op zoek naar échte kwali-tijd? Ga aan de slag met mijn 9 tips:
- TIP 1 – Voortaan is dit je nieuwe motto: ik laat mijn vrije tijd niet ‘vervuilen’ door het werk of werkgerelateerde zaken!
- TIP 2 – Houd werktijd en privétijd zoveel mogelijk gescheiden. Werk alleen na de uren huis als het echt niet anders kan.
- TIP 3 – Reserveer je vrije tijd (zoveel mogelijk) om je batterijen weer op te laden. Hoe wil jij je vrije tijd het liefst doorbrengen? Maak een lijst met ideeën. Het opschrijven maakt het minder vrijblijvend dan het als ‘idee’ in je hoofd te hebben.
- TIP 4 – Leer ‘de kunst van het stoppen’ en geef ‘regelmatig pauzeren’ een vaste plaats in je leven. Je hersenen hebben nu eenmaal rustpunten nodig, korte en lange. Zonder pauzes kun je immers niet productief zijn, nemen taken véél meer tijd in beslag. Néém dus pauzes, en beschouw ook je avond als pauze (lees ook mijn ‘pleidooi voor pauze‘ in De Telegraaf).
- TIP 5 – Thuiswerken na de uren kun je ook vermijden door goed te plannen. Zo komt er meer tijd vrij voor datgene wat echt belangrijk is. Gebruik je agenda als leidraad.
- TIP 6 – Waak er over dat de uren die je op het werk doorbrengt vooral ook productieve uren zijn, dat je dingen écht kunt afwerken. Bouw daarvoor elke dag minstens één moment in waarop je ongestoord door kunt (door)werken. Noteer het in je agenda, hang een ‘do-not-disturb’-bordje aan je kantoordeur, schakel je smartphone uit.
En als je echt niet anders kunt dan in je privé-tijd thuis te werken?
Je gewoontes veranderen is niet makkelijk. Hoewel je liever heerlijk wil ontspannen tijdens je privé-tijd, zul je toch eerst honderdeneen excuses zitten bedenken om die thuiswerk-gewoonte niet te moeten laten.
Hier zijn enkele tips om je te helpen bij het ‘afkicken’:
- TIP 7 – Baken de thuiswerktijd af en sta jezelf geen uitzonderingen toe. Maak goede afspraken met je partner, dan kan die bijvoorbeeld ondertussen voor de kinderen zorgen en zul jij geconcentreerd kunnen doorwerken en niet meer tijd dan nodig aan je thuiswerk besteden.
- TIP 8 – Werk ook niet elke dag thuis na de uren, maar bijvoorbeeld hoogstens één dag per week.
- TIP 9 – Waak erover dat de extra tijd die je thuis werkt vooral ook productieve uren zijn. Houd alle ‘stoorzenders’ zoveel mogelijk op afstand – dus niet stiekem een kijkje nemen op Facebook of met een half oog (mee) naar televisie kijken of op de kinderen babysitten.
Je wilt toch immers zo snel mogelijk aan je kwali-tijd beginnen, nietwaar?
PS: Lees nog meer over ’thuis werken’ (na de kantooruren) en tips voor ’thuiswerken’ (tijdens de kantooruren) in ‘Het handboek voor de spitsuurvrouw’.
